W wielu językach indoeuropejskich robak, wąż i smok nosiły wspólną nazwę. W polszczyźnie gwarowej pod pojęciem „robak” kryć się mogły też inne zwierzęta, takie jak żaba, jaszczurka, szczur, jeż, kuna, kura, gęś i wilk.
O nazwach robaka i ich związku z wężem, smokiem i innymi stworzeniami
Lelka zagadka wielka
Lelka oskarżano o podkradanie mleka kozom na pastwiskach, czemu i zawdzięcza on swoją nazwę „kozodój”. Nie ma jednak pewności, czym zasłużył sobie na miano „lelka”. Hipotez jest kilka.
Mamut, czyli ziemny róg
„Mamut” oznacza dosłownie ‘ziemny róg’ i przybył do nas wprost z mroźnej Syberii.
Czy czajka była mewą?
Głos czajki działał na wyobraźnię mówiących, o czym świadczą jej nazwy w różnych językach. Samo słowo „czajka” od onomatopei pochodzi, z tym że naśladującej być może głos innego ptaka.
O związkach bydła ze zbawicielem i stada ze stajenką
Słowo „bydło” oznaczało niegdyś ‘majątek’ i ‘mieszkanie’, a do jego krewnych należy na przykład „zabawa”, która też zmieniła swoje znaczenie. Jeszcze w XIX wieku odnosiła się ona do… pracy.
Kaczka na różne sposoby z markaczką na dokładkę
Zamiast „kaczki” mogliśmy mieć „wątkę”, gdyby przodek tej pierwszej nie wyrugował z niemal całej słowiańszczyzny zachodniej pierwotnej nazwy tego ptaka. Tylko jak w takim razie nazywałyby się teraz kaczeńce?
Jak z jagnięcia zrobić bazie
Kotki na wierzbach nazywane są też baziami. Nie wszyscy zdają sobie sprawę, że ta druga nazwa wierzbowych kwiatostanów to pierwotnie także określenie zwierząt – o równie miłym futerku.
Zrolowany pangolin
W razie zagrożenia pangolin zwija się w kłębek i to właśnie tej umiejętności zawdzięcza on swoją nazwę.
Traszka — smoczyca spokrewniona z Drakulą
Podobieństwu do miniaturowych smoków zawdzięcza traszka swoją nazwę, która wśród krewnych ma „Drakulę” i „dracenę”.
Szary grizzly
Chodzą słuchy, że niedźwiedzia grizzly nazwano od jego nieposkromionej natury, ale to nieprawda. Wie coś o tym zając szarak.
Wykolejona stalugwa
Brodziec samotny to indywidualista wśród innych brodźców: gnieździ się nie na ziemi, jak większość jego kuzynów, ale na drzewach. To upodobanie odzwierciedliło się w jego dawnej nazwie „stalugwa”.
Co owca ma wspólnego z obuwiem?
„Owca” to jedna z najstarszych nazw zwierząt, odziedziczona po naszych praindoeuropejskich przodkach. Etymolodzy dopatrują się w niej pokrewieństwa z „obuwiem” i „owadem”.